MỤC 03750 - QUAN TRẮC

1.             MÔ TẢ

Hạng mục này bao gồm cụng việc cung cấp vật liệu, nhân công, máy móc thiết bị quan trắc lún, quan trắc chuyển vị ngang trong khu vực xử lý nền đất yếu được thể hiện trên bản vẽ. Các quy định của mục 03100 - Đào thông thường, sẽ được tham chiếu và coi như một phần Chỉ dẫn kỹ thuật của mục này.

2.             THIẾT BỊ

Các loại thiết bị quan trắc được quy định theo hồ sơ thiết kế và theo chỉ dẫn của kỹ sư Tư vấn giám sát, bao gồm nhưng không giới hạn:

-     Bàn đo lún;

-     Cọc đo chuyển vị ngang;

-     Thiết bị đo độ dịch chuyển của nền đất (Inclinometer);

-     Thiết bị đo áp lực nước lỗ rỗng (Piezometer).

2.1.       Bàn đo lún

Bàn đo lún là thiết bị dùng để quan trắc độ lún bề mặt của nền đắp, có kích thước tối thiểu là 50x50cm có bề dày đủ cứng (≥3cm) gắn với cần đo thật chắc chắn, cần đo phải bằng thép  có đường kính nhỏ hơn đường kính ống vách chắn đất đắp (không cho đất đắp tiếp xúc với cần đo). Nên dùng cần đo có đường kính ≥4cm. Cần đo và ống vách nên làm từng đoạn 50-100cm để tiện nối theo chiều cao đắp.

2.2.       Cọc đo chuyển vị ngang

Cọc đo chuyển vị ngang là loại cọc dùng để quan trắc độ dịch chuyển ngang của nền đường đắp thường được làm bằng cọc gỗ hoặc cọc bê tông tiết diện 10x10cm đóng ngập với đất yếu ít nhất là 1.2m và cao trên mặt đất yếu ít nhất là 0.5m hoặc theo chỉ dẫn của Kỹ sư; trên đỉnh cọc có cắm chốt đánh dấu điểm quan trắc.

2.3.       Thiết bị đo độ dịch chuyển của nền đất Inclinometer

Dùng để quan trắc dịch chuyển ngang theo chiều sâu để theo dõi biến biến dạng ngang của nền đất. Trong đó kích thước và hình dạng được qui định cụ thể đối với từng loại thiết bị theo qui định của nhà sản xuất.

2.4.       Thiết bị đo áp lực nước lỗ rỗng Piezometer điện

Dùng để quan trắc áp lực nước lỗ rỗng theo chiều sâu để theo dõi tốc độ cố kết của đất nền. Trong đó kích thước và hình dạng được qui định cụ thể đối với từng loại thiết bị theo qui định của nhà sản xuất.

3.             THI CÔNG VÀ QUAN TRẮC

3.1.       Lắp đặt thiết bị

Hình dạng, kích thước hình học cấu tạo bàn đo lún, cọc đo chuyển vị ngang sẽ được thể hiện chi tiết trên bản vẽ thi công được duyệt.

Trên mỗi đoạn xử lý khác nhau phải có một hệ thống quan trắc khác nhau, cho dù đoạn đó nhỏ hơn 100m, hệ thống quan trắc lún gồm 3 bàn đo lún trên cùng 1 mặt cắt ngang chính giữa phân đoạn (1 tại tim và 2 tại mép vai nền đường).

Mốc quan trắc chuyển vị ngang cần bố trí theo đúng 22 TCN 262-2000, còn nếu đoạn xử lý >100m thì tối thiểu phải bố trí 2 mặt cắt quan trắc lún và chuyển vị.

-     Bàn đo lún và cọc đo chuyển vị ngang phải được lắp dựng chuẩn theo phương thẳng đứng, những bộ phận chuyển động tự do phải được bảo vệ tránh khỏi hiện tượng bị kẹt trong quá trình thi công. Bàn đo lún phải có nắp đậy và được đánh dấu vị trí, vật liệu đắp nền đường ở phạm vi xung quanh bàn đo lún phải được đầm lèn bằng những phương pháp thích hợp. Các cọc đo chuyển vị ngang phải được đánh dấu điểm đặt mia bằng chốt thép.

-     Phải đặt mốc quan trắc lún và chuyển vị ngang trong khi thi công tầng đệm cát theo đúng cấu tạo trong đồ án thiết kế.

Khi lắp đặt Inclinometer Nhà thầu phải tuyển dụng những nhân sự có kinh nghiệm về lắp đặt các ống đo inclinometer tại các lỗ khoan đã khoan như được thể hiện trong bản vẽ. Kỹ sư sẽ quyết định chiều sâu của thiết bị đo chuyển vị ngang theo chiều sâung (inclinometer), nhưng thông thường, các inclinometer sẽ được lắp đặt tối thiểu 2m dưới lớp địa tầng cứng. Chi tiết việc lắp đặt inclinometer điển hình tại một lỗ khoan được thể hiện trong Bản vẽ. Nhà thầu phải trình nộp các chi tiết đề xuất áp dụng của việc lắp đặt bao gồm cả việc bảo vệ bề mặt để Kỹ sư phê duyệt

-     Vì inclinometers hoặc các thiết bị đo đạc tương tự đã được phê duyệt sẽ dùng để xác định biến dạng ngang của nền đất, sự chấp thuận của Kỹ sư về vật liệu và phương pháp lắp đặt ống đo inclinometer trước khi bắt đầu lắp đặt là rất cần thiết.

-     Trừ khi kích cỡ khác được Kỹ sư chấp thuận, các lỗ khoan phải ngập ở kích cỡ phù hợp được sự chấp thuận của Kỹ sư.

-     Phun vữa đắp bù sẽ sử dụng hỗn hợp vữa xi măng bentonite có cường độ có thể so sánh với đất xung quanh hoặc bê tông. Nhà thầu phải trình các chi tiết cụ thể về hỗn hợp vữa để Kỹ sư phê duyệt.

-     Trước khi lắp đặt, các gờ đầu và rãnh khóa của ống đo inclinometer phải được kiểm tra, Nhà thầu phải dỡ bỏ bất cứ ống bị hư hại nào và thay thế khi có yêu cầu từ Kỹ sư. Ống đo inclinometer sẽ được cho vào trong các lỗ khoan phía trong ống vách tạm. Đỉnh và đáy của ống đo inclinometer phải vừa với đầu mút, tất cả các khớp nối ống phải liên kết bằng đinh tán. Khi nối các ống, đoạn được đặt vào sẽ được giữ chắc tại cốt cao độ mặt đất và đoạn được nối với đoạn đó. Tất cả các đoạn nối hoàn chỉnh phải được bọc bằng băng để tránh vữa lọt vào. Ống phải đầy nước để không bị đẩy nổi.

-     Sau thi đặt ống inclinometer, lỗ sẽ được đắp trả bằng cách bơm vữa qua ống đổ bê tông dưới nước. Ban đầu vữa được bơm làm đầy các lỗ cho tới đỉnh của ống vách tạm. Ống vách sau đó sẽ được rút ra theo cách mà mức vữa trong lỗ luôn cao hơn đáy của ống vách.

-     Nhà thầu phải xả các ống sau khi lắp đặt để loại bỏ các chất rắn và xả lại sau hai ngày.

-     Khảo sát viên có giấy phép của Nhà thầu sẽ quyết định mức đỉnh của ống đo inclinometer sau khi cắt chỉnh lần cuối và mức cần phải ghi chép trong biên bản lắp đặt.

-     Nhà thầu phải lưu giữ đầy đủ các chi tiết về khoan, lắp đặt và trình nộp bản ghi chép hoàn chỉnh cho Kỹ sư trong vòng hai ngày làm việc sau khi lắp đặt. Hình thức của phiếu ghi chép phải được Kỹ sư phê duyệt trước khi bắt đầu thực hiện công tác.

Piezometers điện lắp đặt tại Đoạn đường đắp phải là loại áp kế rung dây hoặc áp kế rung dải, do một nhà sản xuất được chỉ định cung cấp. Các áp kế hoặc là loại lắp đặt trong lỗ khoan, hoặc là loại đẩy vào trong lỗ khoan phải là hoàn chỉnh với đầy đủ thiết bị hiển thị hoặc thiết bị ghi chép cần thiết. Thông tin về loại, nhãn hiệu đề xuất và chỉ dẫn kỹ thuật cho các áp kế đề xuất phải được trình nộp trong hồ sơ thầu cùng với các tài liệu kỹ thuật khác. Cần cung cấp cả các thiết bị chống sét.

-     Trước khi thực hiện đắp nền, sẽ lắp đặt các áp kế từ nền đất tự nhiên (áp kế “trường tự do’’), hoặc từ đỉnh đệm cát hạt thô.

-     Piezometers điện sẽ được lắp đặt trong các lỗ khoan như trong Bản vẽ, hoặc được đẩy lên cao độ mũi qui định một cách thận trọng. Phương pháp lắp đặt phải theo chỉ dẫn của Nhà thầu và phải được Kỹ sư chấp thuận.

-     Piezometers điện lộ trên mặt đất phải được bảo vệ theo đúng yêu cầu của nhà sản xuất.

Ngoài ra, Nhà thầu phải có trách nhiệm nghiên cứu bản vẽ kết hợp thị sát thực địa kết hợp với kết quả khảo sát để có phương án lắp đặt thiết bị quan trắc lún phù hợp với thực tế thi công.

3.2.       Quan trắc

-     Tuân thủ theo đúng qui trình 22TCN 262-2000.

-     Tiến hành quan trắc ngay từ khi bắt đầu đắp. Định kỳ đo đạc 1 lần / ngày khi đắp, 2 lần/ tuần trong thời gian chờ cố kết, 1 lần/ tuần trong 2 tháng tiếp theo, 1 lần/ tháng đến khi bàn giao công trình cho đơn vị quản lý khai thác.

-     Chủ đầu tư và Tư vấn giám sát có thể yêu cầu tăng tần suất và thời gian quan trắc trong quá trình thi công khi xuất hiện các sự cố như độ lún hay độ dịch chuyển ngang có giá trị tiệm cận với giá trị qui định hay khi có xuất hiện những hiện tượng bất thường đối với nền đắp trong phạm vi quan trắc.

-     Nhà thầu phải ghi nhật ký quan trắc hàng ngày và báo cáo theo mẫu.

3.3.       Xử lý số liệu

-     Khi đo chuyển vị ngang sai số về cự ly ± 1mm; về góc ± 2,5”.

-     Phải dừng đắp ngay khi tốc độ lún vượt quá 1cm/ngày hoặc độ dịch chuyển ngang vượt quá 0,5 cm/ngày, đồng thời báo cáo TVGS và Chủ đầu tư giải quyết.

-     Yêu cầu dỡ bớt tải trong trường hợp khi đã dừng đắp mà tốc độ lún và độ dịch chuyển ngang tiếp tục tăng, vượt quá giá trị cho phép như trên.

-     Sau khi dừng đắp, việc đắp trở lại chỉ bắt đầu sau ít nhất 1 tuần khi số liệu quan trắc cho giá trị ổn định nằm trong giới hạn cho phép.

-     Tất cả số liệu quan trắc phải được cung cấp hàng tháng cho chủ đầu tư và Tư vấn giám sát bằng văn bản theo hình thức báo cáo quan trắc. Nhà thầu phải đệ trình mẫu báo cáo kiểm tra để được phê duyệt trước khi thực hiện công việc quan trắc. Báo cáo quan trắc có thể lập cho một hoặc vài vị trí quan trắc. Nội dung báo cáo quan trắc của một vị trí phải bao gồm nhưng không giới hạn những điểm sau đây:

+     Vị trí và lý trình các điểm quan trắc;

+     Điều kiện thời tiết;

+     Thời gian lắp đặt, thời điểm bắt đầu quan trắc;

+     Chiều dài, chiều rộng, đường kính, hướng và độ sâu;

+     Thời gian bắt đầu đắp, các thời gian nghỉ trong quá trình thi công;

+     Bảng ghi chép kết quả quan trắc bao gồm kết quả quan trắc và cao độ thi công nền tương ứng;

+     Các vấn đề gặp phải, chậm chễ, điểm bất thường khi lắp đặt và bất kỳ sự kiện nào có thể ảnh hưởng tới hoạt động của thiết bị.

+     Biểu đồ thể hiện tiến trình thi công và kết quả quan trắc;

+     Kết quả tính toán lún, lún dư, cố kết theo kết quả quan trắc;

+     Kết luận và kiến nghị.

4.             KIỂM TRA VÀ NGHIỆM THU

4.1.       Trước khi thi công

-     Kiểm tra các thông số thiết bị quan trắc theo thiết kế phù hợp với các thông số kỹ thuật của nhà sản xuất.

4.2.       Trong quá trình thi công

-     Kiểm tra vị trí, số lượng và chiều sâu lắp đặt theo thiết kế.

-     Kiểm tra kết quả quan trắc.

4.3.       Kiểm tra hoàn thành

-     Việc nghiệm thu bao gồm vị trí lắp đặt, số lượng, chiều dài thiết bị và chiều sâu lắp đặt thiết bị quan trắc theo đúng hồ sơ thiết kế.

5.             Xác định khối lượng và thanh toán

5.1.      Xác định khối lượng

-     Các thiết bị quan trắc sẽ được thanh toán theo số lượng nghiệm thu thực tế lắp đặt theo bản vẽ vẽ thi công được duyệt và được Kỹ sư Tư vấn giám sát chấp thuận.

-     Hạng mục “Lắp đặt thiết bị đo đạc và quan trắc” sẽ không được thanh toán riêng biệt nhưng sẽ được tính gộp và phân bố theo tỷ lệ và đơn giá cho các biện pháp cải tạo nền đất yếu.

-     Khối lượng công việc, vật tư, vật liệu do Nhà thầu cung cấp không phù hợp với bản vẽ, chỉ dẫn kỹ thuật phải dỡ bỏ và thay thế sẽ không được đo đạc, thanh toán theo hạng mục này.

5.2.      Cơ sở thanh toán

-     Chỉ tiến hành đo đạc, xác định khối lượng để nghiệm thu đối với các hạng mục công việc có trong hồ sơ Thiết kế bản vẽ thi công được duyệt (trừ trường hợp các khối lượng phát sinh được chấp thuận của Chủ đầu tư).

-     Thanh toán: căn cứ trên khối lượng thực tế thi công đã được nghiệm thu. Thanh toán theo đơn giá trúng thầu đã được duyệt và căn cứ vào Hợp đồng giữa Chủ đầu tư với Nhà thầu thi công.

-     Khối lượng phát sinh được xử lý theo các qui định hiện hành.

 

Hạng mục thanh toán		Đơn vị
	Bàn quan trắc lún	Cái
	Cọc đo chuyển vị ngang	Cọc
	Piezometer	Bộ
	Inclinometer	md